Skip to content 
Niedawno opisywaliśmy jak wyglądała historia flipperów do końca lat 30. XX wieku. Zapraszamy do zapoznania się z ciągiem dalszym tej serii.
II wojna światowa
Podczas trwania II wojny światowej produkcja nowych egzemplarzy gier flipperowych została wstrzymana. Z powodu ogromnych ograniczeń w dostępie do surowców oraz związanych z tym trudności w produkcji, producenci musieli ograniczyć swoją działalność.
W konsekwencji, na rynku ukazywały się jedynie mniej lub bardziej udane wznowienia modeli przedwojennych.
Gry flipperowe, popularne już przed wojną, były szczególnie cennym źródłem rozrywki dla wielu ludzi w czasie wojny. Jednakże, ich produkcja wymagała wielu materiałów, takich jak drewno, metal, a także elementy elektroniczne, które były trudno dostępne. W rezultacie, większość producentów musiała skupić się na naprawach i modernizacji już istniejących gier, a nie na tworzeniu nowych.
Mimo ograniczeń, gry flipperowe nadal cieszyły się popularnością wśród ludzi, którzy szukali sposobów na ucieczkę od codziennych problemów związanych z wojną. Dzięki temu, wznowienia starych modeli, choć może nie były tak udane jak oryginały, wciąż przynosiły radość i rozrywkę swoim użytkownikom.
1947 – łapki
W roku 1947 dokonała się prawdziwa rewolucja w branży gier, gdy pinballa wprowadzono flippery, zwane w Polsce łapkami. To właśnie od tego elementu wzięła się ich nazwa. Pierwszy stół, który wykorzystywał ten innowacyjny wynalazek, to Humpty Dumpty projektu Harry’ego Mabs’a z firmy Gottlieb. Rozwiązało to problem losowości w grach pinballowych, który niektórzy postrzegali jako hazard.
1962 / 1963 – droptargets i multiball
Steve Kordek był nie tylko pomysłodawcą, ale również konstruktorem pierwszych zbijanych tarcz (drop targets), które zadebiutowały w automacie Vagabond w 1962 roku. Ponadto jest on również twórcą multiballi, które początkowo pozwalały na jednoczesną grę dwoma bilami. Chociaż już wcześniej stosowano różnego rodzaju spadające tarcze w modelach Gottlieba, takich jak Minstrel Man i Wild West z 1951 roku, to właśnie konstrukcja Kordka przyczyniła się do popularności tego gadżetu. Multiball został użyty po raz pierwszy
w flipperze o nazwie Balls-A-Poppin wyprodukowanym przez firmę Bally w 1956 roku. W konsekwencji, na rynku ukazywały się jedynie mniej lub bardziej udane wznowienia modeli przedwojennych.
Gry flipperowe, popularne już przed wojną, były szczególnie cennym źródłem rozrywki dla wielu ludzi w czasie wojny. Jednakże ich produkcja wymagała wielu materiałów, takich jak drewno, metal, a także elementy elektroniczne, które były trudno dostępne. W rezultacie większość producentów musiała skupić się na naprawach i modernizacji już istniejących gier, a nie na tworzeniu nowych.
Mimo ograniczeń, gry flipperowe nadal cieszyły się popularnością wśród ludzi, którzy szukali sposobów na ucieczkę od codziennych problemów związanych z wojną. Dzięki temu, wznowienia starych modeli, choć może nie były tak udane jak oryginały, wciąż przynosiły radość i rozrywkę swoim użytkownikom.
Lata 50. XX wieku – podświetlane lightboxy, elektromechaniczne liczniki i gra wieloosobowa
W latach pięćdziesiątych XX wieku zaczęły się pojawiać pierwsze podświetlane lightboxy oraz elektromechaniczne liczniki. To również okres, w którym powstały pierwsze automaty dwulicznikowe oraz automaty przeznaczone dla wielu graczy. Przykładem pierwszego flippera, który umożliwiał grę dla czterech graczy, był Super Jumbo Gottlieba z 1954 roku.
1966 rok – wyświetlacze cyfrowe
W 1966 roku, we flipperze Rally Girl, pochodzącym z Europy z miasta Nicea, zastosowano pierwsze wyświetlacze cyfrowe, wykonane z lamp Nixi.
1975 rok — zastosowanie procesora we flipperach
W 1975 roku firma Mirco Games z Phoenix w Arizonie wyprodukowała pierwszy elektromechaniczny fliper z wykorzystaniem procesora, nazwany Spirit of 76. W tym modelu zastosowano elementy playfieldu z flippera Flicker firmy Bally z 1974 roku.
Koniec lat 70. i lata 80. – rozwój pełną parą
W 1979 roku pojawił się pierwszy gadający flipper – Gorgar, zaś rok później, w 1980, debiutował pierwszy dwublatowy flipper – Black Knight. Black Knight posiadał innowacyjny mechanizm Magna-Save oraz ciekawostką jest to, że głos wykorzystany w grze należał do samego projektanta, Steve’a Ritchie. Ponadto, elektroniczny multiball trzykulowy, zwrotnica ramp oraz animowany wyświetlacz został po raz pierwszy zastosowany w urządzeniu Firepower z 1980 roku.
1999 rok — połączenie gry wideo z flipperem
W 1999 roku zespół projektantów z Williamsa stworzył innowacyjne połączenie gry wideo z flipperem – nazwane Pinball 2000. Pierwszym modelem z tej serii, debiutującym na targach ATEI w Londynie w styczniu 1999 roku, był Revenge From Mars. Ten automat był kontynuacją standardowego flipera Attack From Mars, który został wydany dwa lata wcześniej.
1999 rok — powstanie firmy Stern Pinball
W 1999 roku powstała również firma Stern Pinball, choć jej historia sięga dużo wcześniej.
Firma Stern Pinball jest nierozerwalnie związana z osobą obecnego prezesa – Garego Sterna, który jest kluczową postacią w historii firmy. Jego ojciec rozpoczynał pracę jako operator gier już w latach 30-tych XX wieku i z czasem stał się wspólnikiem Harrego Williamsa, który był potentatem na rynku flipperów. W końcu ojciec Garego odkupił od Williamsa fabrykę, która stała się podstawą dla dzisiejszej firmy Stern Pinball.
Gary Stern dołączył do fabryki flipperów Williams Electronics w 1961 roku, kiedy miał zaledwie 16 lat i zaczął pracować jako magazynier. Po wielu latach pracy w spółce Williams Electronics, Stern wraz ze swoim synem utworzył własną firmę – Stern Electronics w 1976 roku i przejął fabrykę Chicago Coin. Wkrótce po tym powstały pierwsze flippery pod marką Stern.
Po śmierci ojca, Gary Stern związał się z japońskim producentem gier, który prowadził swoje interesy w USA – spółką Data East. Wspólnie utworzyli firmę Data East Pinball, którą w 1994 roku odkupiła Sega i przemianowała na Sega Pinball. W 1999 roku Stern przejął ten zakład od Segi i utworzył obecną firmę – Stern Pinball.
Źródła:
Banasik „Kulka dziką jest, czyli rzecz o flipperach”, Katowice 2012.
